کلیله و دمنه اثرابنالمقفع
ساده‌سازی برای نوجوانان و علاقه‌مندان تازه‌کار
1. کتابی با حیواناتی که انسان‌اند
در کلیله و دمنه، حیوان‌ها مثل آدم‌ها فکر می‌کنند، حرف می‌زنند و تصمیم می‌گیرند. آن‌ها ماجراهایی دارند که خیلی شبیه زندگی روزمره‌ی ماست. این داستان‌ها خیلی آموزنده‌اند و به زبان ساده، حرف‌های بزرگی می‌زنند. مثلا اینکه نباید به هر کسی اعتماد کرد یا باید از دروغ دوری کرد. حیوان‌ها در واقع شخصیت‌های نمادین‌اند: شغال، روباه، شیر، گاو و لاک‌پشت هرکدام یک ویژگی انسانی دارند. به‌جای نصیحت مستقیم، کتاب با قصه‌های قشنگ یادمان می‌دهد چه کارهایی درست یا غلط‌اند. همین باعث می‌شود هم سرگرم شویم و هم یاد بگیریم.
2. دمنه و اشتباه بزرگش
یکی از مهم‌ترین داستان‌های این کتاب درباره‌ی دمنه است، یک شغال زیرک اما بدجنس. او با حیله‌گری باعث می‌شود بین شیر پادشاه و گاو باوفا دشمنی ایجاد شود. در پایان، گاو بی‌گناه کشته می‌شود و دمنه گرفتار. این داستان به ما یاد می‌دهد که فریب و دروغ آخر خوبی ندارد. حتی اگر مدتی موفق باشیم، بالاخره حقیقت خودش را نشان می‌دهد. اگر دمنه به جای فریب، صداقت داشت، این‌همه اتفاق بد نمی‌افتاد. این قصه نمونه‌ی خوبی است برای یاد گرفتن پیامدهای کارهای بد.
3. لاک‌پشت و حرف اضافه
در داستان دیگری، لاک‌پشتی با دو مرغابی دوست می‌شود و می‌خواهد پرواز کند. آن‌ها راهی پیدا می‌کنند: لاک‌پشت باید چوبی را با دهانش بگیرد و مرغابی‌ها پرواز کنند. فقط یک شرط دارد: نباید چیزی بگوید. اما لاک‌پشت وسط پرواز نمی‌تواند جلوی خودش را بگیرد و حرف می‌زند، و به زمین می‌افتد. این قصه خیلی کوتاه اما پرمعناست: گاهی فقط با یک لحظه بی‌صبری، همه‌چیز را خراب می‌کنیم. سکوت و فکر کردن خیلی وقت‌ها مهم‌تر از هیجان حرف زدن است.
4. چرا حیوانات؟
شاید بپرسید چرا داستان‌ها با حیوانات گفته شده‌اند؟ چون حیوان‌ها راحت‌تر حرف‌های بزرگ را منتقل می‌کنند. آدم‌ها وقتی درباره‌ی خودشان حرف می‌زنند، زود جبهه می‌گیرند. ولی اگر یک شغال یا روباه آن حرف‌ها را بزند، آدم‌ها با دقت گوش می‌دهند. پس نویسنده‌ی کتاب از زبان حیوانات استفاده کرده تا بتواند نقد و آموزش بدهد بدون اینکه کسی ناراحت شود. این روش خیلی هوشمندانه و خلاقانه است و تا امروز هم جواب داده است.
5. کتابی که پادشاهان هم دوست داشتند
کلیله و دمنه اول برای آموزش شاهان نوشته شده بود؛ اینکه چطور عاقلانه تصمیم بگیرند و فریب نخورند. اما کم‌کم همه‌ی مردم از آن استفاده کردند، چون پُر از پند و حکمت است. حتی امروزه هم در مدرسه‌ها درباره‌ی این کتاب صحبت می‌شود. اگرچه زبانش قدیمی است، ولی با ساده‌سازی، خیلی راحت می‌شود فهمید. داستان‌هایش کوتاه، جذاب و پُر از نکته‌اند. اگر دوست داری از طریق قصه درس زندگی بگیری، این کتاب بهترین انتخاب است.
6. چرا هنوز باید کلیله و دمنه را خواند؟
کلیله و دمنه مثل یک دوست داناست؛ حرف‌هایی برای همه‌ی لحظه‌های زندگی دارد. از دوستی گرفته تا دشمنی، از فریب تا صداقت، از ترس تا شجاعت، از سکوت تا حرف‌زدن. این کتاب کمک می‌کند درست‌تر فکر کنیم و بهتر تصمیم بگیریم. حتی اگر فقط چند حکایتش را بخوانی، چیزهایی یاد می‌گیری که در کتاب‌های دیگر کمتر هست. با خواندنش هم سرگرم می‌شوی و هم باهوش‌تر. خلاصه اینکه کلیله و دمنه فقط یک کتاب نیست، یک راهنمای زندگی است.